Higiena na przestrzeni wieków, czyli co było przed detergentami? CZĘŚĆ II

Podejście do higieny nie uległo znaczącej zmianie wraz z końcem średniowiecza, jakby to miało miejsce za sprawą dotknięcia zaczarowanej różdżki. Pod koniec XVI wieku, sami lekarze propagowali wśród ludzi przekonanie, że zatkane brudem pory perfekcyjnie spełniają rolę ochronną przed tzw. "morowym powietrzem", które według nich było główną przyczyną epidemii, takich jak: dżuma czy czarna ospa. Teraz taki tok myślenia przyprawiłyby nas o dreszcze, gdyż podstawy dbania o higienę są dla nas codziennością i nie wyobrażamy sobie normalnego funkcjonowania bez rześkiego prysznica o poranku, czy też gorącej i eterycznej kąpieli na zakończenie dnia. Poniżej przybliżone zostały inne dziwaczne (z perspektywy człowieka w XXI w.) działania powiązane z higieną i czystością.

Renesansowe podejście do higieny - woda jako zbawienie, czy trucizna?

Analizując artykuły dotyczące życia w erze nowożytności, większość autorów uważa, że w tym okresie europejczycy unikali kąpieli jak diabeł wody święconej, jednak to w tym czasie pojawił się na mapie Europy (i nie tylko) trend korzystania z kosmetyków i innych środków upiększających. Popularna była wówczas higiena “na sucho” bez użycia wody, która to według lekarzy błędnie była określana jako nośnik chorób.

“Zamiast mycia się stosowano zatem skrobanie oblepionego brudem ciała skrobaczką, przemywanie go wodą różaną, nacieranie olejkami czy skrapianie perfumami i aromatycznymi octami.”

https://www.quixi.pl/media/Fragmenty_ksiazek/PL/Branzowe/Historia%20higieny.pdf

Olfaktoryczne doznania w XVII w.

Olfaktoryczne, czyli jakie? Określenie to odnosi się do zapachu i odbierania bodźców przy pomocy węchu. Skoro nowożytna ludność unikała wody ze względów bezpieczeństwa, to czy zapach unoszący się w powietrzu.. nie był uciążliwy w swojej nieprzyjemności? Otóż nie do końca. Rozwój nowożytnej perfumerii przypisywany właśnie na ten okres, miał swój początek, gdy Katarzyna Medycejska (żona króla Francji Henryka II), otrzymała w prezencie od rzemieślnika perfumowane rękawiczki. Akcesorium to emanowało zawrotnym połączeniem piżma, ambry i jaśminu. Zapach ten był niezwykle intensywny i posiadał wysoką projekcję, co sprawiało, że mimo przykrego zapachu spowodowanego “suchą higieną” tamtych czasów, potrafił świetnie go zamaskować.

Czy więc mocne ambrowe i zwierzęce zapachy królowały przez cały ten okres? Warto zaznaczyć, że na przełomie XVII i XVIII wieku zachodnioeuropejska wyobraźnia zapachowa przeszła gwałtowną przemianę. Nastąpił wówczas radykalny zwrot od ciężkich zapachów pochodzenia zwierzęcego, takich jak ambra, cywet czy piżmo, ku lżejszym i świeższym aromatom roślinnym - jak jaśmin, czy lawenda. Lżejsze zapachy również świetnie pomagały zamaskować przykrą woń tych lat.

Nie każdy jednak - co jest oczywiste, miał na co dzień dostęp do drogich perfum, których noszenie łączyło się z wyższym standardem życia. Z tego powodu czystość w ówczesnym czasie była symbolizowana również poprzez odziewanie się w czystą, lnianą koszulę. Zgodnie z przekonaniami epoki, koszula pełniła rolę filtra, chroniąc ciało przed potencjalnie niebezpiecznymi substancjami. Obecnie zdajemy sobie sprawę, że materiały mają ogromne znaczenie podczas utrzymania higieny i świeżości ubrań, jednak to w głównej mierze czystość naszego ciała odgrywa główną rolę. Warto wspomnieć, że materiały naturalne, takie jak: len czy wełna lepiej będą odprowadzać pot, a tym samym nasze ciało nie będzie się w nich męczyć. Odwrotnie ma się sprawa z poliestrowymi ubraniami, gdyż materiał ten powstaje z syntetycznych składników i dość mocno stanowi opór przed uwalnianiem potu i przykrych zapachów. Można powiedzieć, że jest on tzw. blokadą.

XIX wiek: Rewolucja w higienie osobistej

Kluczowym momentem w historii higieny osobistej był początek XIX wieku, który to przyniósł rewolucję w tej dziedzinie. Wynalezienie mydła w płynie, dostępu do czystej wody i rozwijającej się coraz mocniej produkcji mydeł na masową skalę umożliwiło ludziom częstsze dbanie o ciało. Za sprawą rewolucji urbanizacyjnej, w miastach zaczęły również powstawać publiczne toalety i łazienki, które miały ograniczyć istniejące na ulicach niezbyt przyjemne i wizualnie, jak również zapachowo miejsca. Rewolucja ta spowodowana była stworzeniem sieci kanalizacyjnych.

Pod koniec XIX wieku ponad połowa europejskich budynków miała dostęp do bieżącej wody, niestety ale dostępem tym nie mógł pochwalić się każdy mieszkaniec Europy. Nawet w przypadku nowo budowanych domów, nie zawsze uwzględniano projekt łazienki - czasami brakowało wyobraźni, innym razem środków finansowych, a jeszcze innym razem - nie uważano tego za konieczne (czy w obecnych czasach przechodzi wam to przez myśl?).

Obecnie wydaje się nam to nierealne, lecz w XIX wieku dostęp do łazienek w większości przypadków pozostawał nadal zarezerwowany głównie dla osób zamożnych. Reszcie społeczeństwa wystarczała publiczna łaźnia lub miednica (w bardziej zamożnych domach bywało, że była osadzona na drewnianym stoliku) oraz dzbanek z wodą do obmycia. Czasem korzystano również z drewnianych balii, które pełniły funkcję zarówno miejsca do mycia, jak i prania. Woda była podgrzewana w garnkach, a członkowie rodziny korzystali z niej jeden po drugim.

W tym okresie, popularność mydeł zawierających substancje dezynfekujące, która rozwijała się rok po roku - takie jak kwas karbolowy, znacząco przyczyniła się do poprawy higieny i ograniczenia epidemii chorób zakaźnych.

Współczesność: Detergenty, gąbki i te sprawy

Współczesna higiena osobista opiera się na szerokim wyborze produktów i narzędzi do mycia ciała. Detergenty w płynie, żele pod prysznic, mydła w kostce i różnego rodzaju gąbki są dostępne w każdym sklepie spożywczym i drogerii. Współczesne mydła i detergenty są często wzbogacone o składniki nawilżające, witaminy i substancje pielęgnacyjne, które pomagają utrzymać skórę w dobrej kondycji. Kosmetyki, takie jak balsamy do ciała, kremy i dezodoranty, stały się nieodłącznym elementem codziennej pielęgnacji.

Na przełomie XIX i XX wieku używane przez ludność mydło było jeszcze produktem o prostym składzie, a sama ilość środków do higieny osobistej zużywana przez dany naród zaczęła być traktowana jako miara jego bogactwa i poziomu ucywilizowania danego państwa.

Wraz z upływem kolejnych lat, detergenty szybko zaczęły wypierać mydła z rynku, ponieważ były łatwiejsze i tańsze w produkcji, a jednocześnie charakteryzowały się lepszymi właściwościami myjącymi. W przeciwieństwie do mydła, detergenty nie tworzyły gumowatych osadów i były bardziej skuteczne. Choć nazwa "detergent" w dużej mierze przejęła terminologię mydła, warto zaznaczyć, że syntetyczne środki do higieny nie zawierają mydła ani nie opierają się na połączeniach tłuszczów i zasadowych substancji. Oprócz tradycyjnych praktyk mycia, rozwijały się także nowoczesne technologie higieniczne, takie jak: bidety elektryczne, które oferują wyższy poziom komfortu i higieny w toalecie.

Wraz z rozwojem przemysłu chemicznego i masowej produkcji mydeł, tradycyjna metoda mydlenia stopniowo zanikła. Mydła zaczęły być produkowane z użyciem tanich syntetycznych składników, co przyczyniło się do utraty naturalnych właściwości mydła, takich jak nawilżanie i odżywianie skóry, w efekcie czego skóra nie otrzymywała nawilżenia, tylko odczuwać można było delikatne ściągnięcie. W efekcie mydło stało się jednym z wielu produktów higienicznych, pozbawionym osobowości i charakteru. Jednak pasja do tworzenia mydła nie została do końca “wyplewiona” pośród ludności. Stąd prowadzenie i powstawanie coraz to nowszych zakładów trudniących się produkcją naturalnych mydeł.

Mydlany renesans: powrót do korzeni naturalnego mydlarnictwa

Mydlany renesans jest odpowiedzią na komercjalizację i utratę tradycji mydlarskiej. Ludzie na całym świecie zaczęli odkrywać radość i korzyści z ręcznie robionych mydeł, które powstają z naturalnych składników, często w małych ilościach przez pasjonatów i rzemieślników. Czym charakteryzuje się mydlany renesans? Przede wszystkim clue sprawy, to naturalne składniki: Ręcznie robione mydła są często wytwarzane z naturalnych tłuszczów roślinnych, olejków eterycznych i innych naturalnych składników. To oznacza, że nie zawierają one szkodliwych substancji chemicznych, które często znajdują się w masowo produkowanych mydłach.

Indywidualność: Manufakturowa produkcja mydłapozwala na eksperymentowanie z różnymi składnikami, zapachami i wzorami. Każde mydło staje się unikalnym dziełem sztuki, idealnie dopasowanym do potrzeb i upodobań klienta.

Korzyści dla skóry: Naturalne mydła mają tendencję do nawilżania i pielęgnowania skóry, dzięki czemu staje się ona bardziej miękka i zdrowsza.

Ekologiczność: Ręcznie robione mydła są często pakowane w ekologiczne opakowania i produkowane w małych ilościach, co przyczynia się do zmniejszenia ilości odpadów i negatywnego wpływu na środowisko.

Najczęściej zadawane pytania na temat środków do dezynfekcji i ich wpływu na higienę pomieszczeń (FAQ)

Jakim wymaganiom powinien sprostać skuteczny, profesjonalny środek do dezynfekcji?

Przede wszystkim profesjonalny środek do dezynfekcji powinien spełniać następujące wymagania, do których zalicza się jego skuteczność, zgodność z normami i certyfikatami, a także bezpieczeństwo użytkowania i dostępność informacji o składnikach w nim zawartym, a dodatkowo zalecenia stosowania i ostrzeżenia. Przede wszystkim, taki produkt musi cechować się znaczną skutecznością w eliminacji różnych rodzajów drobnoustrojów, w tym bakterii, wirusów i grzybów. Skuteczność ta powinna być potwierdzona testami laboratoryjnymi i być zgodna z lokalnymi oraz międzynarodowymi standardami i regulacjami dotyczącymi dezynfekcji. Oprócz skuteczności, środek dezynfekcyjny musi być bezpieczny w użytkowaniu. Oznacza to, że nie powinien wywoływać szkodliwych efektów ubocznych ani podrażnień skóry czy błon śluzowych u osób korzystających z produktu. Bezpieczeństwo jest priorytetem, zwłaszcza w miejscach profesjonalnych, gdzie stosowanie dezynfekcji jest powszechne.

Łatwość stosowania to kolejne ważne kryterium. Profesjonalny środek dezynfekcyjny powinien być prosty w użyciu, aby użytkownicy mogli go skutecznie i efektywnie stosować. Dostarczanie jasnych i zrozumiałych instrukcji na opakowaniu jest kluczowe, aby uniknąć błędów w aplikacji. Ponadto, producent środka dezynfekcyjnego powinien dostarczyć dokumentację potwierdzającą jego skuteczność i zgodność z normami oraz regulacjami. Certyfikaty, jeśli są aktualne, stanowią dodatkowe potwierdzenie jakości.

Wszystkie te kryteria łącznie tworzą kompleksowy obraz profesjonalnego środka dezynfekcyjnego, który spełnia wysokie standardy skuteczności, bezpieczeństwa oraz zgodności z regulacjami.

Jaki jest najlepszy sposób na zastosowanie środków dezynfekujących do rąk w celu zabicia zarazków?

Aby prawidłowo zastosować środki dezynfekujące do rąk i efektywnie zabić zarazki, warto przestrzegać pewnych kluczowych kroków zgodnie z wytycznymi organizacji zdrowia. Po pierwsze, ważne jest, aby nałożyć wystarczającą ilość środka na dłonie, co oznacza, że powinno się go użyć w ilości wystarczającej do dokładnego pokrycia całej powierzchni dłoni. Należy pamiętać o równomiernym rozprowadzeniu preparatu na dłoniach, obejmując zarówno wewnętrzną, jak i zewnętrzną stronę dłoni, przestrzenie między palcami oraz końce palców.

Kolejnym istotnym aspektem jest utrzymanie procesu dezynfekcji aż do momentu całkowitego wyschnięcia preparatu na dłoniach. To właśnie podczas tego procesu, kiedy środek dezynfekujący wysycha, następuje eliminacja drobnoustrojów. Warto także upewnić się, że stosowany środek ma odpowiednią zawartość alkoholu, zazwyczaj powinno to wynosić co najmniej 60% alkoholu izopropylowego lub etylowego, aby był skuteczny w zabijaniu zarazków.

Zapamiętanie tych kroków i ich systematyczne praktykowanie w codziennym życiu pomaga utrzymać higienę rąk i zminimalizować ryzyko przeniesienia drobnoustrojów. To szczególnie ważne w kontekście kontroli infekcji, szczególnie w sytuacjach, gdy mycie rąk wodą i mydłem nie jest dostępne.

Jak rozpoznać skuteczny i bezpieczny środek do dezynfekcji?

W dobie zwiększonej uwagi na higienę i bezpieczeństwo, wybór odpowiedniego środka do dezynfekcji ma kluczowe znaczenie.. Aby dokonać właściwego wyboru, warto zwrócić uwagę na kilka kluczowych aspektów:

Zawartość alkoholu: Składnikiem aktywnym w większości skutecznych środków dezynfekcyjnych jest alkohol, zazwyczaj izopropanol lub etanol. Sprawdź etykietę, aby upewnić się, że produkt zawiera co najmniej 60% alkoholu, co jest kluczowe dla efektywnego zabijania drobnoustrojów.

Zgodność z regulacjami: Przy wyborze produktu zwróć uwagę, czy jest zgodny z lokalnymi i międzynarodowymi regulacjami oraz normami dotyczącymi dezynfekcji. Certyfikaty i zgodności potwierdzają jakość i skuteczność produktu.

Bezpieczeństwo użytkowania: Wybieraj środki dezynfekcyjne, które są przeznaczone do dezynfekcji zarówno skóry, jak i powierzchni. Zawsze warto sprawdzić etykietę, aby upewnić się, że produkt jest bezpieczny w użyciu i nie wywołuje podrażnień skóry czy błon śluzowych. MTS International Group - Ochrona zdrowia to nasza misja, a Państwa bezpieczeństwo to nasz priorytet.